Bệnh viêm phế quản (IB) là một trong những bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng nhất trong lĩnh vực chăn nuôi gia cầm, và nó được ghi nhận lần đầu tại Hoa Kỳ vào năm 1931. Bệnh này có nguyên nhân chính là do Coronavirus (virus ARN) gây ra.
Vậy bệnh IB ở gà là gì? Cách phòng chống viêm phế quản truyền nhiễm ra sao? Hãy cùng SV388 theo dõi tiếp bài viết dưới đây.
Thông tin nhanh về virus gây bệnh IB trên gà

IB là một loại coronavirus thuộc họ Coronaviridae, là một loại virus ARN sợi đơn. Nó thuộc loại coronavirus gamma và có đa dạng về kháng nguyên. Do đó, có nhiều chủng IB khác nhau được xác định, bao gồm Massachusetts, Arkansas 99, Connecticut, O72 và nhiều chủng khác. Khả năng biến đổi của virus rất cao, khiến cho việc nghiên cứu và theo dõi nó trở nên vô cùng quan trọng trên toàn thế giới.
Virus này có khả năng tồn tại lên đến 1 năm trong phân và chất độn chuồng, nhưng chỉ tồn tại được trong vòng 4 tuần trong chuồng nuôi. Virus IB trở nên không hoạt động sau 15 phút ở 56°C và sau 90 phút ở 45°C. Trong môi trường kiềm 1%, virus chỉ tồn tại trong vòng 3 phút. Tuy nhiên, virus này dễ bị tiêu diệt bởi hầu hết các chất khử trùng thông thường.
Cách virus IB gây bệnh

IB rất dễ lây lan, với thời gian ủ bệnh tương đối ngắn, từ 18 đến 36 giờ. Virus IB có thể lan truyền qua đường khí trôi qua không khí, thông qua các dụng cụ chăn nuôi, thức ăn, nước uống và các thiết bị khác. Hiện tại, vẫn chưa xác nhận có lây truyền từ gà mẹ tới gà con thông qua trứng, nhưng nhiễm bẩn trên bề mặt vỏ trứng có thể là một cách để virus IB lây truyền và tồn tại trong trại giống.
Sau khi xâm nhập vào cơ thể gà, virus IB khu trú và nhân lên nhanh chóng tại đường hô hấp trên. Nó gây ra sự tăng sinh tế bào và xuất hiện các vết xuất huyết ban đầu. Triệu trứng lâm sàng và bệnh tích điển hình xuất hiện sau một thời gian ngắn. Virus IB cũng có thể gây tổn thương ở thận, đặc biệt là ở gà thịt.
Biểu hiện của gà mắc IB

Gà ở mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh IB, nhưng các dấu hiệu lâm sàng có thể thay đổi. Những dấu hiệu đầu tiên dễ thấy nhất thường liên quan đến đường hô hấp, chính vì vậy bệnh có tên là viêm phế quản truyền nhiễm. Tuy nhiên, virus cũng có khả năng gây ra bệnh tích trên thận và ống dẫn trứng ở gà đẻ.
Ở gà con
- Gà trở nên ủ rũ, giảm ăn hoặc ngừng ăn.
- Gà thường tụ tập lại với nhau để giữ ấm.
- Có dấu vết dịch mũi và bọt trong mắt.
- Gà thở khò khè và có tiếng ran.
Ở gà lớn
- Giảm ăn nhẹ.
- Có triệu chứng hô hấp như thở hổn hển, ho, xuất huyết khí quản và chảy nước mũi.
- Sản lượng trứng giảm từ 5% đến 10%, và nếu bệnh kéo dài, tỷ lệ này có thể lên tới 50% đến 70%.
- Trứng có vỏ mỏng, không đều, lòng trắng loãng, và màu sắc của vỏ trứng bị ảnh hưởng.
- Tỷ lệ ấp nở của trứng cũng có thể bị ảnh hưởng.
Cách điều trị bệnh IB ở gà

Bước 1: Khử trùng chuồng trại mỗi ngày từ 4-6 ngày để tiêu diệt mầm bệnh. Bệnh IB thường đi kèm với nguy cơ bị nhiễm các bệnh khác như E.coli và CRD, do đó việc duy trì sự sạch sẽ và khử trùng trong chuồng trại là quan trọng để ngăn ngừa lây lan của các bệnh ngoại lai.
Bước 2: Xử lý triệu chứng gà đang mắc:
- Nếu gà có triệu chứng sốt: sử dụng paracetamol để hạ sốt (ngừng sử dụng khi sốt giảm).
- Đối với các triệu chứng lở đờm và viêm khí quản, có thể sử dụng Bromhexin kết hợp với các thuốc chống xuất huyết.
- Đối với tình trạng sưng thận, cung cấp gà nước điện giải và xem xét sử dụng thuốc giải độc gan thận. Vì khi gà mắc bệnh IB thường bỏ ăn và uống ít nước, cần tăng cường sức đề kháng và cung cấp các loại vitamin cho gà. Bổ sung men tiêu hóa cao cấp từ tỏi TPs kết hợp với axit hữu cơ megacid để ổn định đường ruột cho gà.
Bước 3: Xử lý bệnh IB, bệnh ghép và bệnh kế phát:
IB là một bệnh không có thuốc kháng sinh đặc trị, do đó, phương pháp duy nhất là sử dụng vaccine. Sau khi đã tăng cường sức khỏe và sự đề kháng cho gà trong khoảng 4-6 giờ, tiến hành tiêm vaccine IB491 cho gà (tiêm lại sau 20 ngày). Sau đó, tiếp tục thực hiện Bước 1 và Bước 2 trong vòng 3-5 ngày.
- Vaccine IB491 là loại vaccine IB thể thận với hiệu quả cao và cũng có tác động với nhiều chủng IB khác nhau.
- Ngày tiếp theo, bạn có thể sử dụng kháng sinh phổ rộng như Doxycillin để ngăn ngừa bệnh kế phát. Pha chế trong nước cho gà uống trong khoảng 2-3 ngày.
Trên đây Blog đã cung cấp cho các bạn kiến thức về căn bệnh IB và cách điều trị chi tiết, hãy tham gia nhà cái SV388 để trải nghiệm xem đá gà trực tiếp nhé!